Música, rondallas e 'bicos' de laranxa e chocolate

en homenaxe ás Pepitas de Ferrol

Como todos os anos, pola festa de San José, saíron polas rúas de Ferrol as rondallas cantando á muller ferrolana.

A historia das Pepitas.

Está nas raíces da historia do Ferrol, e nin os cambeos sociais poderon con ela.

Foi en 1902 cando naceu 'A Noite das Pepitas, tal e como se coñece hoxe . Nos anos sesenta do pasado século adquiriron aínda maior relevancia, xa que déronlle rango institucional.

Pero xa no século XIX hai testemuños gráficos e escritos da rolda a determinadas mulleres ferroláns para destacar as súas virtudes.

'Os cabaleiros de Esteiro' sería o primeiro grupo, en 1886.
As súas cancións son valses, danzas e habaneiras, que calaron en Ferrol pola chegada de persoal andaluz e valenciano aos estaleiros e ao Arsenal Militar, e tamén pola elevada inmigración a Cuba.
Elegantemente vestidos, as súas roupas van acompañadas de capas negras, lazos, fitas ou escarapelas. Laúdes, mandolinas ou bandurras, xunto ás súas voces, fan o resto.

Os ferroláns botáronse á rúa para escoitar o seu son máis tradicional na xornada en que se enxalza ao amor e á beleza das mulleres da cidade. Dende a mañá do sábado ata ben entrada a madrugada, o casco histórico con forma de tableta de chocolate vólvese máis doce que nunca por unhas horas ao ano, baixo a música e as mulleres.

O coliseo ferrolán acolleu na mañá do sábado a habitual recepción ofrecida polo Concello ás rondallas. Nese acto, destácase a traxectoria de letristas e músicos involucrados no mantemento deste legado histórico. O poeta Pedro Xosé Blanco Llano e os rondallistas Juan Vázquez Seijo e Miguel Gago.

Para despois seguir cantando dende primeira hora da tarde do sábado polas rúas da Magdalena, partindo dos barrios de Ferrol Vello, Ultramar, Caranza, Canido e o Ensanche.

Por que as Pepitas en torno ao día de San José?

Antano era dos escasos días de libranza para os operarios dos estaleiros e o de Pepa era un nome moi estendido entre as mulleres.

O postre típico
Como bo festexo que se prece, hai doce dedicado: o Bico, con forma de corazón e cunha receita de biscoito de cacao, e cobertura de chocolate negro e crema de laranxa.

Para recordar esta data, Sargadelos presenta cada ano por marzal un prato de cerámica na súa honra.

O modernismo en Galicia e Ferrol.

En Galicia este estilo entrou cun leve atraso dun par de décadas, xa iniciada o século XX.
É por este feito polo que nunca se expresou en formas puras, senón eclécticas, utilizando formas clásicas ou do século XIX, e engadindo melloras técnicas e trazos ornamentais modernistas.

Edificios ainos na Coruña, Vigo, Santiago de Compostela, así como mostras máis illadas en Sada, Corcubión, Ribadeo, ou Grove, etc

No caso de Ferrol, é posible falar dun sistema urbanístico único.
O barrio da Magdalena fusiona nun mesmo espazo o racionalismo urbano da época ilustrada e as construcións modernistas do século XX.
As novas construcións deste estilo, levantadas fundamentalmente entre os anos 1900 e 1925, dotaron ao barrio dunha gran singularidade, cuia característica fundamental é a galería, non só na utilidade material (como protección térmica, zona de transición e de funcionalidade de uso), senón tamén como un singular elemento decorativo da fachada.

Un dos mellores artistas do modernismo foi Rodolfo Ucha.

Rodolfo Ucha

Nado en Vigo o 29/09/1882 e finado en Ferrol o 27 de xaneiro de 1981, foi un arquitecto galego, un dos practicantes do estilo modernistas na Galicia..

A obra de Ucha inscríbese no estilo modernista, no que utiliza ás veces elementos innovadores, como poden ser as cores ou os capiteis.

Incorpora ás fachadas tradicionais novos materiais (ferro, cemento), creando modelos de galerías e miradoiros con decoración xeométrica e naturalista.

Cociña Económica:

Rúa Rubalcava 29
Construción de planta baixa, con cuberta a dúas augas inspirada nas mansardas francesas, destacando o colorido cálido dos seus paramentos e a distribución simétrica dos seus vans. Á altura da porta principal érguese un corpo sobre a cuberta cunha mera función decorativa.

A obra se executou durante a primeira década do século e o seu autor é Rodolfo Ucha

Colexio das discípulas de Xesús

Rúa Emilio Antón 8
Era o Chalet Antón. construído por Rodolfo Ucha para o alcalde de Ferrol en 1918, Emilio Antón Iboleón.
Vense elementos modernistas característicos dá obra de Ucha, tamén ten detalles indianos tales como a cúpula e ou xardín con escalinata.

Capela da Merced

Rua María 192

Ano de construcción: 1926
Estilo arquitectónico: Neogótico
Arquitecto/autor: Rodolfo Ucha Piñeiro

Casino Ferrolán:

Rúa Real 100

Realizado no primeiro terzo do s. XX, polo arquitecto municipal Rodolfo Ucha Piñeiro, arquitecto modernista que deixa parte da súa obra en Ferrol. Estilo ecléctico entre o modernismo e o funcionalismo. Ten planta cadrada con tres alturas. No primeiro piso os vans están percorridos por un balcón. Gran ornamentación na fachada principal.

Mercado da Magdalena- “La Pescadería”

Edificio de estilo ecléctico (1910), de Rodolfo Ucha Piñeiro.

Destaca a súa fachada modernista decorada con motivos xeométricos, portas e vans enreixados, e sobresaíntes pilastras, e o seu pavillón rectangular de cuberta de cinc e armaduras metálicas, cunha elevación para permitir a ventilación.

Teatro Xofre (1892)

Praza de Galicia s/n

Estreado en 1892, bautízalle como Teatro Xofre por un emigrante ferrolano en Bos Aires, Joaquín Jofre Maristany, máximo benfeitor da obra.

A fachada principal do Teatro Jofre, sobria, lucía unha nudez que non se correspondía coa riqueza ornamental do interior. Cando en 1919 o teatro cambiou de propietario, os novos donos encargaron unha fachada máis suntuosa.

O arquitecto Rodolfo Ucha Piñeiro, dotouna dun rostro máis teatral.

Unha das máis importantes obras da arquitectura teatral de España.

Suizo (1916)

Rua Real 134

Edificio modernista de Rodolfo Ucha.

Construción grandiosa e, sobre todo, elegante, como corresponde ao movemento modernista, por exemplo, nos balcóns de ferro forxado e os vans separados por pilastras.

Semán Santa Ferrolán.

Declarada de INTERESE TURÍSTICO NACIONAL en 1996.

Durante isa semán, Ferrol transfórmase cada ano. Neses días as rúas do histórico barrio da Magdalena acollen uns tres mil penitentes, pertencentes aos distintos terzos das confrarías do Santo Enterro, a Virxe das Angustias, Dores, Mercede e a Orde Terceira de San Francisco.

A “Semana Santa de Ferrol” é o conxunto de actos de conmemoración da Paixón de Cristo. Dá comezo o Domingo de Ramos e finaliza o Domingo de Resurrección. Máis alá do fervor relixioso, a Semán Santa exerceu como imán turístico durante as últimas décadas.

Nos oito días de procesións móvense en Ferrolterra case 40 millóns de euros: con 20 millóns de ingresos en hostalaría e aloxamento, entre outros sectores.